“Yurtseverlik mutlaka anti-emperyalist, muhakkak emekten yana ve her daim laiktir. Dün de böyleydi, bugün de böyle, yarın da böyle olacak.”

Memlekete baktığımızda katlanılamaz yoksulluk, çaresiz bırakan işsizlik, okullarda açlıkla geçen çocukluk yüzümüze sertçe çarpıyor. Bir yanda asgari ücret sayısal ve teknik bir meseleymiş gibi ve zenginlerden ayrı konuşulabilirmiş gibi tartışılıyor. Diğer yanda bütçe görüşmelerinde emeğin bütçe hakkı, yani barınma, sağlık ve eğitim hakkı yok sayılıyor. Suriye ve Ortadoğu’da yaşanan emperyalist müdahaleler ise ülkenin geleceğine dair endişe verici bir çok soru işareti yaratıyor.

Tüm bu gelişmelerin ortasında ülke siyasal alanda eyleme iradesi zayıflamış, toplumsal alanda etnik, dini ve mezhepsel kalıplarla parçalanmış bir görünüm sergiliyor. Ve tüm bunların orta yerinde işçi sınıfının grev ve direnişleri de çoban ateşleri gibi yanıyor. Parçalanmışlığı, yorgunluğu ve iradesizliği dağıtacak bir mücadeleyi bugün yalnızca sosyalist sol yükseltebilir. Bu topraklarda ortak bir hayatı üretme ve paylaşma gücünü, inadını ve heyecanını ancak sosyalist sol örebilir. Bu ortak inadı ve heyecanı var edecek olan ise sosyalist ve devrimci geleneğin mirası olarak yurtseverliktir. Bugün yurtseverlik demenin zamanıdır o halde.

Yurtseverlik son yıllarda sola enjekte edilen liberalizmle birlikte “milliyetçilik” olarak adlandırılarak sosyalist soldan dışlandı. Milliyetçilikle eşitlenerek ve bu iki kavram birbirinin yerine kullanılarak silinmek istendi. Yurtseverliğin sosyalist soldaki anlamı bir ülke emekçilerinin hayatı hep birlikte üretme, üretilen değerleri kendi topraklarında tutma ve hep birlikte paylaşma iradesi iken bunu milliyetçilik saymak ve yerine kimlikleri, kültürleri, etnisiteleri, mezhepleri heyecanla sahiplenmek ortak bir ülke kurma heyecanını yok etmekti aslında. Liberal söylemin hegemonyası altında yurtseverlikle mesafelenen sol, son yıllarda bu topraklarda kendini “marjinal” kıldı. Bu toprakların çocukları olmaktan uzaklaştı. Başkalarının gözleriyle kendine ve halkına bakan yabancılar haline geldi. Oysa ki hem yaşadığı toprakların çocukları olup hem de insanlığın ortak değerlerini savunanlar solcular ve devrimcilerdir.

Yurtseverlik milliyetçiliğe atıf yapmaz, “yurt” denilen, var olan ve var olması istenilen topraklara ve emekçi halkın dayanışmacı tarihsel damarına atıfta bulunur. Ve tarihsel olarak burjuvazinin milliyetçiliğine karşı emekçilerin iradesidir. Enternasyonalizme açıktır ama ayaklarını kendi topraklarına basar. Tarihsel deneyimler gösterir ki yurtseverlik, kurtuluş ve öz savunmayla da ilgilidir. Paris Komünü’nün emekçilerin “yurtlarını savunma” iradesiyle başlaması gibi… Sovyetler Birliği’nin Nazi istilasına karşı “anavatan savunması”nda görüldüğü gibi… Küba’nın “patria o muerte” (anavatan ya da ölüm) sloganında olduğu gibi…

Yurtseverlik bugün Cumhuriyetin değerlerini sahiplenen ve onu aşan bir siyasal hattı inşa imkanı taşıyor. Yurtsever olmak 60’lı ve 70’li yıllarda devrimcilerin mücadelesinde büyümüştür. Memleketin devrimci ve sol tarihi emekçilerin elleriyle laik, tam bağımsız, özgür ve eşit bir Türkiye kurma hedefine doğru bir yürüyüştür. Bu yolda yürümek, emekçi halkın örgütlü hareketi ile memleketi değiştirebileceği fikrini, yeni bir yaşamı inşa etme yetisini, heyecanını ve coşkusunu barındırır.

Yurtsever olmak, ülkenin kurtuluşunu ve yeniden kuruluşunu bu topraklarda ve bu toprakların insanlarıyla birlikte görmektir. Gücünü bu topraklarda üreten emekçilerden alır. Memleket genelinde gelir ve gelecek eşitsizliğinden yakınanlar, gericiliğe karşı olanlar, Anadolu aydınlanmacılığının kazanımlarının yitirilmesine tepki duyanlar, çocukların eğitimi, gençlerin yarınları ve kadınların hakları konularında kaygıları artanların ortaklaşmasıdır. Aynı topraklarda aynı hikayeyi anlatıp, aynı hikayeyi dinleyen ve aynı hikâyeye ağlayan insanların birlikteliğinde büyür. Ülke emekçilerindir. Ve onlar ülkelerini sahiplenirler.

Yurtseverlik anti-kapitalist ve anti-emperyalisttir. Emperyalizmle köklü bir hesaplaşmadır. Emperyalist-kapitalist sistem, dünya halklarının egemen siyasal toplumlar olarak kuruluşunu, her türlü yol ve yöntemle engellemeye çalışıyor. ABD ve NATO, Orta Doğu’da ve ülkemizde sorunların çözümü değil kaynağıdır. Günümüzde siyasal İslam’ın ellerinde istismar edilen anti-emperyalizmi gerçek sahiplerine, sola teslim etmenin yoludur yurtseverlik.

Laiklik sıradan insanların kendi kaderlerini ellerine alma iradesi olarak yurtseverliğin varlık nedenidir. Halk egemenliği ve bağımsızlığı, kendi kaderini kendi ellerine almış bir toplumu ifade eder. Bu da toplumdaki egemenliğin kaynağının ilahi değil dünyevi olduğunu söyleyen, ülke topraklarının bir hanedanın değil tüm halkın olduğunu savunan laikliği kazanmaktır.

Bugün gençlerin hem kendilerinin hem de ülkenin geleceği için heyecan duymalarıdır yurtseverlik. Bu ülkeyi ve halkı sevmenin, bu ülkeyi ve halkı savunmanın, geleceği bu topraklarda kurmanın heyecanı ve iradesidir. Gençlerin bugünü yıkıp yarını kurma iddiası köklerini yurtseverlikte bulabilir. Geleceği ve yarını kurma gençliğin hayalperestliğiyle, neşesiyle, inadıyla, hesapsızlığıyla ve coşkuyla da yol alır.

Yurtseverliğin bu topraklarda tekrar yeşermesi yurtsever aydınlara da ihtiyaç duyuyor. Suat Derviş, Nâzım Hikmet, Orhan Kemal gibi ülkesinin insanlarını cesaretiyle, korkaklığıyla, kahramanlığıyla, cahilliğiyle, neşesiyle, öfkesiyle tanıyan, kabul eden ve ortak bir gelecek için onlarla yan yana olmaktan başka yolun olmadığını bilenlerdir bu aydınlar.

Bu topraklarda iradesizliği ve parçalanmışlığı dağıtacak, halk egemenliğine dayalı bir sosyal cumhuriyeti yeniden kuracak en önemli damarlardan biri yurtseverliktir. Yurtseverlik mutlaka anti-emperyalist, muhakkak emekten yana ve her daim laiktir. Dün de böyleydi, bugün de böyle, yarın da böyle olacak.

Gamze Yücesan Özdemir

https://haber.sol.org.tr/yazar/yurtseverlik-bu-topraklarda-halka-ve-hayata-dair-396804