Saray’ın arzusu ‘pembe gazete’
Ülke gerçeğinin konuşulmasını “dezenformasyon” bahanesiyle adeta yasaklayan iktidar her şeyi güllük gülistanlık göstermenin derdinde. Can çekişen rejim 86 milyonu Rockefeller’in son döneminde basılan meşhur ‘Pembe Gazete’sine inandırmak istiyor.

Toplumun rızasını alma şansı kalmayan Saray yönetiminin, rejimin ömrünü uzatmak adına şu sıralar en çok başvurduğu kavramlardan biri “dezenformasyon” oldu. Ülkenin gerçeklerini dillendiren haber kanalları, halkın yoksulluğunu yazan gazeteler, sokak röportajında hükümeti eleştiren yurttaş, hatta ülkede artık fırsat eşitliğinin kalmadığını hatırlatan TÜSİAD Başkanı bile “kamuoyuna yanıltıcı bilgiler verdiği” gibi gerekçeler sunularak soruşturma dalgasından payını aldı.

Kimileri cezaevinin yolunu tutarken kimilerine RTÜK sopası gösterildi. Üstelik dezenformasyon kavramı, yalnızca gazeteciler için değil, iktidarı desteklemeyen toplumun geri kalan bütününe yönelik bir baskı aparatı haline geldi. Yani ekonomideki yıkımı, derinleşen yoksulluğu, milyonların sırtına bindirilen ağır vergileri başta olmak üzere, yargının siyasallaşmasını, bürokrasideki çözülmeyi, kurumların işlevsiz hale gelişini, iç ve dış politikadaki çakılmaları eleştirdiğinizde potansiyel birer suçlusunuz.

KARAMSAR TABLO ÇİZMEK YASAK
Geçtiğimiz hafta RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in sosyal medya hesabından yaptığı paylaşım dikkat çekiciydi. Şahin, televizyonlarda yayınlanan haberleri eleştirdi. Türkiye’de ‘başarılı çalışmalar’ olduğunu öne süren Şahin, “Karamsarlık aşılayan ‘yandık’, ‘bittik’, ‘mahvolduk’ haberciliğinin kimseye bir faydası da yoktur” dedi. Şahin, “RTÜK izleme uzmanları tarafından yapılan incelemelerde, ana haber bültenlerinde çok sayıda şiddet içeriğine yer verildiği ve haber sunucularının tarafsızlıktan uzak, maksatlı yorumlar yaptığı tespit edilmiştir” diyerek haber bültenlerini ve sunucuları tehdit etti.

RTÜK Başkanı’nın çıkışının ardından Gazeteci Özlem Gürses’in programına konuk olan TÜSİAD Başkanı Orhan Turan’ın sözleri nedeniyle SZC TV’ye ceza kesildi. Turan’ın, çocukluğunda fırsat eşitliğinden yararlandığını belirterek, “Şimdi Elazığ’ın köyündeki bir çocuğun buralara gelmesi ne kadar şey tartışılır” şeklindeki sözlerinin, Türkiye’de fırsat eşitliğinin azaldığına yönelik “karamsar tablo” çizdiği iddia edildi.

Hükümete yönelik eleştirileri nedeniyle iktidarın sert tepkisine maruz kalan ve haklarında soruşturma açılan TÜSİAD Başkanı Orhan Turhan ile YİK Başkanı Ömer Arif Aras ifade verdi. Savcılıktan yapılan açıklamada ise yine benzer ifadeler kullanıldı: “Adli mercilerce yürütülmekte olan bir kısım soruşturma ve kovuşturmalarla ilgili yargıyı telkin ve yönlendirme ile gerçeğe aykırı, dezenformasyon içerikli, kamu barışını bozmaya elverişli nitelikteki beyanlarda bulunduğunun tespit edilmesi üzerine, yürütülmekte olan soruşturma kapsamında şüpheli Orhan Turhan hakkında, Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma ve Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs suçlarından dolayı re’sen soruşturma başlatılmasına karar verilmiştir.”

En başa dönersek hükümet istiyor ki ülkede kimse karamsar bir tablo çizmesin. Açlık, yoksulluk, hukuksuzluk, yolsuzluk, liyakatsizlik konuşulmasın. “Ülkenin nasıl şaha kalktığı, dış politikada nasıl lider ülke haline geldiği, ekonomi dış güçler nedeniyle sarsılsa da yakında düze çıkılacağı” konuşulsun. Sorunları yazmaktan, konuşmaktan, dile getirmekten vazgeçilsin ki geriye toz pembe bir tablo kalsın.

ROCKEFELLER’İN SON DÖNEMİ GİBİ
Bugüne benzeyen meşhur hikayeyi yeniden hatırlamakta fayda var. ABD’nin en zengini Rockefeller için ömrünün son günlerini iyi geçirsin diye bir adet ‘Pembe Gazete’ basılmıştı. Petrol, çelik ve banka imparatoru olan Rockefeller 98 yaşında yatağa düşmüş, ömrünün son günlerinde ülkenin halinden endişe ediyordu. Gazetede çıkan haberler beyefendiyi strese sokuyordu. Bu durumu gören yakın çevresi “Pembe Gazete” icat etti. Bu kavram basın literatürüne de girmeyi başardı. “Pembe Gazete’de yer alan haberlere göre ülkede her şey güllük gülistanlıktı. Onun şirketleri sürekli kar ediyordu. Haberiyle, köşe yazarları, hava durumu, ekonomi, dış politika, kültür, spor, magazin sayfalarıyla sahici bir gazete olan Pembe Gazete’de Rockefeller’in moralini yüksek tutmak için her şey düşünülmüştü.

Bugün adeta can çekişen rejim de ömrünün son günlerini yaşarken Pembe Gazete’ye sıkıştırdığı başka bir illüzyona sığınıyor. Bunu yaparken de basın başta olmak üzere toplumun tümüne sopa göstermekten geri durmuyor.

∗∗∗

GAZETECİLER ÜZERİNDE “SANSÜR YASASI”
Basın ve meslek örgütlerinin “sansür yasası” olarak nitelendirdiği “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” düzenlemesinin yürürlüğe girmesinin üzerinden iki yıldan fazla zaman geçti. Bu yasa ile sön birkaç ayda AKUT eski başkanı Nasuh Mahruki, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek, “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamasıyla 20 Kasım’da tutuklandı. 22 Kasım’da ise gazeteci İsmail Saymaz ve Fatih Altaylı’nın hakkında aynı suçlamayla resen soruşturma başlatıldı. Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin (MLSA) verilerine göre, tartışmalı düzenleme kapsamında 2024’ün kasım ayına kadar iki yılda en az 56 gazeteci, yazar ve basın çalışanı hakkında 66 soruşturma açıldı. TBMM Adalet Komisyonu tutanaklarında yer alan verilere göre, aynı süre içinde “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamasıyla 4 bin 590 kişi hakkında soruşturma açıldığı ortaya çıktı.

∗∗∗

FİİLİ OLARAK “ETKİ AJANLIĞI”
“Etki ajanlığı” ilk kez geçtiğimiz yılın mayıs ayında açıklandı. 9. Yargı Paketi’ne eklendi ve tepkilerin ardından çıkarıldı. Yeni yasama yılında bu kez torbaya dahil edildi, yine çıkarıldı. Halen Meclis’te kabul edilmiş ve yasalaşmış olmayan bu madde Menajer Ayşe Barım hakkındaki nöbetçi sulh ceza hakimliğine yazılan savcılığın tutuklamaya sevk yazısında yer aldı. Barım’ın menajerlik şirketine bağlı oyuncuların 2021’de Türkiye’de yaşanan orman yangını ve depremlerden sonra Türkiye’yi uluslararası arenada yetersiz gösterme adına sosyal medyadaki “#HelpTurkey” kampanyasına eş zamanlı olarak katıldıkları tespitinin soruşturmaya dahil edildiği kaydedilen yazıda, “şüpheliye ait şirketin faaliyetlerinin amacının dışına çıkarak etki ajanlığına yöneldiği” kaydedildi.